Ngày 20/5/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 746/QĐ-TTg về việc phê duyệt Nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải, tỉnh Quảng Trị với phạm vi, quy mô nghiên cứu quy hoạch có diện tích 120 ha, bao gồm toàn bộ diện tích tự nhiên thuộc địa phận xã Hiền Thành, xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Linh và xã Trung Hải, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị.

Cầu Hiền Lương. Ảnh: Thanh Tùng

 Trong đó: Khu vực bảo vệ Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải, tỉnh Quảng Trị, diện tích 20 ha, bao gồm Di tích đôi bờ cầu Hiền Lương thuộc xã Hiền Thành, xã Vĩnh Sơn của huyện Vĩnh Linh và xã Trung Hải của huyện Gio Linh và diện tích không gian mặt nước ngã ba sông Bến Hải, cánh đồng lúa thuộc các xã Hiền Thành, xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Linh và xã Trung Hải, huyện Gio Linh; Khu vực cảnh quan thiên nhiên và làng xã dọc đôi bờ Hiền Lương (có ảnh hưởng, tác động trực tiếp tới quần thể di tích), diện tích đất 100 ha thuộc xã Hiền Thành, xã Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Linh và xã Trung Hải, huyện Gio Linh. Việc lập quy hoạch này nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải trở thành địa điểm nghiên cứu, tìm hiểu, giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng, giải phóng Tổ quốc, cũng như khát vọng hòa bình của dân tộc; xây dựng khu vực di tích trở thành công viên lịch sử – văn hóa, điểm tham quan du lịch về nguồn hấp dẫn, góp phần tôn tạo cảnh quan sinh thái hai bờ sông Bến Hải, dưa di tích trở thành một trong những trọng điểm phát triển du lịch của tỉnh Quảng Trị; xác định ranh giới bảo vệ di tích làm cơ sở quản lý và cắm mốc giới di tích. Xác định các khu chức năng, khu vực bảo vệ cảnh quan, môi trường. Tổ chức không gian và bố trí hệ thống hạ tầng giao thông, kỹ thuật phù hợp với các giai đoạn bảo tồn và phát huy giá trị di tích; định hướng kế hoạch, lộ trình và các giải pháp tổng thể quản lý, đầu tư xây dựng, bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích gắn với phát triển du lịch bền vững, hài hòa với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội; làm căn cứ pháp lý cho công tác quản lý và triển khai các dự án bảo tồn và phát huy giá trị di tích theo quy hoạch được phê duyệt. Xây dựng quy định quản lý, bảo vệ di tích và kiểm soát không gian quy hoạch kiến trúc cảnh quan, lập thẩm định, phê duyệt. Quyết định cũng đề ra 6 nội dung nhiệm vụ để lập quy hoạch: Thứ nhất là xác định yêu cầu nghiên cứu, khảo sát, đánh giá hiện trạng di tích. Thứ hai là xác định đặc trưng, nhận diện yếu tố cấu thành, cấu trúc không gian cảnh quan và các giá trị tiêu biêu khác của di tích; những hạn chế, khó khăn và các vấn đề cần giải quyết trong quy hoạch bảo tồn, phát huy giá trị di tích. Thứ ba là xác định quan điểm, mục tiêu dài hạn và ngắn hạn. Thứ tư là xác định chỉ tiêu, dự báo phát triển các chỉ tiêu kinh tế – xã hội của khu vực quy hoạch, về tăng trưởng kinh tế, xã hội; phát triển đô thị; phát triển du lịch; các chỉ tiêu hạ tầng kỹ thuật. Thứ năm là nội dung và định hướng quy hoạch và thứ sáu đề xuất cơ chế, chính sách quản lý, giải pháp và kế hoạch thực hiện quy hoạch; quy chế quản lý việc xây dựng các công trình trong khu vực. Hình thức, quy cách thể hiện bản đồ, bản vẽ, thành phần hồ sơ sản phẩm quy hoạch bảo đảm tuân thủ theo đúng quy định tại Luật Di sản văn hóa. Bản đổ vị trí di tích và mối liên hệ với di tích khác trong khu vực nghiên cứu quy hoạch tỷ lệ 1/5.000, bản đồ định hướng tổ chức không gian, kiến trúc cảnh quan tỷ lệ 1/2.000…Thời gian lập quy hoạch không quá 24 tháng kể từ ngày Nhiệm vụ lập Quy hoạch được phê duyệt. Về trách nhiệm, Thủ tướng Chính phủ là cấp phê duyệt; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan chủ trì thẩm định và trình duyệt; UBND tỉnh Quảng Trị là cơ quan quản lý lập quy hoạch; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị là cơ quan chủ đầu tư. Về đơn vị tư vấn: tổ chức lựa chọn đơn vị tư vấn theo quy định hiện hành của pháp luật. Lệ Thủy Nguồn: Sở Thông tin và Truyền thông Quảng Trị