Nghị quyết 18-NQ/TW: Đánh thuế cao hơn với người có nhiều nhà đất

Thuế nhà đất là một loại thuế gián thu, được áp dụng trực tiếp vào việc sử dụng hoặc có quyền sử dụng đất ở và đất xây dựng công trình. Theo Nghị quyết 18-NQ/TW, sẽ đánh thuế cao hơn với người có nhiều nhà đất? Quý bạn đọc quan tâm về vấn đề này thì hãy cùng Luật Minh Khuê tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Thế nào là đánh thuế người có nhà, bất động sản?

Thuế nhà đất là một loại thuế gián thu, được áp dụng trực tiếp vào việc sử dụng hoặc có quyền sử dụng đất ở và đất xây dựng công trình. Đây là một trong các khoản chi phí cá nhân và tổ chức phải nộp bắt buộc cho Nhà nước khi sử dụng và chuyển nhượng đất.

Đối với việc thu thuế đất của những người sở hữu nhà, không áp dụng thuế trên đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, đất dùng cho nuôi trồng thủy sản và làm muối. Do đó, để xác định số tiền thuế nhà đất ở nông thôn của hộ gia đình, cần phải phân biệt rõ ràng giữa diện tích đất nông nghiệp và diện tích đất ở.

2. Giới thiệu về Nghị quyết số 18-NQ/TW 

Vào ngày 16/6/2022, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII (Nghị quyết 18) về "Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực và hiệu quả trong quản lý và sử dụng đất, nhằm thúc đẩy nước ta trở thành một quốc gia phát triển với thu nhập cao".

Nghị quyết 18 tuân thủ nguyên tắc xây dựng đất nước trong giai đoạn chuyển tiếp lên Chủ nghĩa Xã hội (Sửa đổi, bổ sung năm 2011), Hiến pháp năm 2013, và tiếp tục phát triển và thể hiện các chủ trương của Đảng về quản lý và sử dụng đất thông qua các Đại hội, đặc biệt là Đại hội XIII trong bối cảnh mới. Nghị quyết số 18-NQ/TW có nhiều điểm mới, đột phá quan trọng.

Với các chỉ đạo mới quan trọng về quản lý đất đai của Nhà nước, Nghị quyết 18-NQ/TW được kỳ vọng tạo ra những bước phát triển mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.

Nghị quyết số 18-NQ/TW xác định hướng tăng cường vai trò của thị trường trong quản lý và sử dụng đất, nâng cao vai trò đại diện của Nhà nước và năng lực quản lý đất đai, quyết liệt phòng chống tham nhũng và tiêu cực trong lĩnh vực đất đai. Đồng thời, nghị quyết đảm bảo sự cân đối lợi ích giữa người dân, nhà đầu tư và Nhà nước, với trung tâm là lợi ích của người dân và không để bất kỳ ai bị bỏ lại phía sau.

3. Đánh thuế cao hơn với người có nhiều nhà đất?

Nghị quyết 18 đã khẳng định rằng đất đai thuộc sở hữu toàn dân, và nhà nước là đại diện chủ sở hữu và có quyền quản lý thống nhất. Nhà nước thực hiện quyền chủ sở hữu này thông qua việc quyết định quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất, và quy định thời hạn sử dụng đất. Nhà nước cũng quyết định về giá đất và chính sách điều tiết phần giá trị tăng thêm từ đất, không phải do người sử dụng đất tạo ra. Nhà nước thu hồi đất để sử dụng cho mục tiêu quốc phòng, an ninh, và phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia và công cộng, tuân thủ theo quy định của pháp luật. Quá trình này đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch, và đặt mức cao trách nhiệm giải trình. Quản lý và sử dụng đất phải đảm bảo lợi ích chung của toàn dân, đồng thời tạo điều kiện cho nhân dân tiếp cận và sử dụng đất một cách công bằng, công khai, hiệu quả và bền vững.

Theo tinh thần Nghị quyết 18-NQ/TW, vẫn tiếp tục nhấn mạnh rằng đất đai thuộc sở hữu toàn dân, và Nhà nước là đại diện chủ sở hữu và có quyền thống nhất quản lý. Quyền sử dụng đất không phải là quyền sở hữu và những người sở hữu nhiều nhà đất sẽ phải đóng thuế cao. Đặc biệt, một trong những điểm đáng chú ý của Nghị quyết là việc áp dụng thuế cao đối với những người sở hữu nhiều nhà đất, đồng thời cũng đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện cơ chế và chính sách tài chính liên quan đến đất đai.

Theo đó, chính sách tài chính liên quan đến đất đai cần đảm bảo sự cân đối giữa lợi ích của người sử dụng đất và nhà đầu tư, cũng như lợi ích của Nhà nước. Đồng thời, cần thiết lập cơ chế hiệu quả để thu thuế từ tiền sử dụng đất và tiền thuê đất giữa cấp Trung ương và địa phương, và cần có cơ chế điều tiết hợp lý. Nghiên cứu cũng phải có chính sách để điều tiết sự chênh lệch về địa tô và đảm bảo tính công khai và minh bạch. Xây dựng chính sách và pháp luật về thuế sử dụng đất phải tuân thủ thông lệ quốc tế, phù hợp với trình độ phát triển, điều kiện cụ thể và lộ trình phù hợp với các quy định pháp luật về thuế sử dụng đất nông nghiệp và đất phi nông nghiệp.

Nghị quyết cũng đề ra vấn đề quy định việc áp dụng mức thuế cao hơn đối với những người sử dụng diện tích đất lớn, sở hữu nhiều nhà ở, đầu cơ đất, chậm sử dụng đất hoặc để đất trống không sử dụng. Cần có chính sách ưu đãi thuế tiền sử dụng đất và tiền thuê đất phù hợp với lĩnh vực và các địa bàn ưu đãi đầu tư. Đồng thời, cần đảm bảo quy hoạch sản xuất cho những khu vực nhất định nhằm bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và bảo vệ các loại rừng, đặc biệt là rừng phòng hộ và rừng đặc dụng. Ngoài ra, cần xem xét đặc quyền đối với các dân tộc thiểu số, gia đình có công với cách mạng và những trường hợp đặc biệt khác.

Chính sách đánh thuế cao đối với những người sở hữu nhiều tài sản như nhà đất và bất động sản đã trở thành một chủ trương được rất nhiều chuyên gia thảo luận tích cực trong vài năm qua, khi tình trạng sốt đất và đầu cơ đất ngày càng phức tạp. Tình trạng đất bỏ hoang, đầu cơ đất và việc "phân lô, bán nền" với mục đích "ôm" đất chờ đợi giá trị tăng cao đã gây ra nhiều vấn đề xã hội như sự chênh lệch giàu nghèo, sự thiếu nhà ở cho đa số lao động, và làm tăng chi phí thuê mặt bằng đối với các doanh nghiệp, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Vì vậy, việc hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản sẽ tạo ra sự công bằng giữa các chủ thể trong việc sử dụng đất.

Tuy cá nhân có quyền sở hữu tài sản và pháp luật không thể cấm người dân sử dụng nhiều tài sản như nhà đất, nhưng pháp luật có thể can thiệp bằng cách áp dụng thuế cao đối với những tài sản mà một cá nhân không nên sở hữu quá nhiều. Phương pháp này đã được áp dụng rộng rãi trong các nước như Mỹ, Nhật Bản và các nước châu Âu.

Khi áp dụng thuế cao đối với những người sở hữu nhiều bất động sản, chúng ta nhận thấy rằng điều này giúp làm dịu bớt cơn sốt đất, đưa giá đất về mức hợp lý và tạo điều kiện cho người lao động có khả năng mua nhà. Đồng thời, chính sách này còn thúc đẩy hoạt động kinh doanh và hạn chế dòng tiền đổ quá nhiều vào bất động sản.

Tuy nhiên, chủ trương này mang ý nghĩa quan trọng, nhưng triển khai và thực hiện nó cũng đối diện với một thách thức lớn đối với Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Vì thực tế là rất khó xác định được sự khác biệt giữa việc sở hữu nhiều bất động sản cho mục đích chính đáng và việc sở hữu bất động sản để đầu cơ. Nếu áp dụng thuế đối với một người sở hữu nhiều bất động sản vì mục đích chính đáng, hoặc không áp dụng thuế cho người sở hữu một bất động sản với diện tích gấp 3,4 lần người sở hữu nhiều bất động sản, đều là những vấn đề gặp khó khăn. Ngoài ra, cũng có trường hợp người muốn sở hữu nhiều bất động sản nhưng không muốn chịu thuế, nên họ sẽ nhờ người thân, người quen đứng tên sở hữu bất động sản đó, làm cho việc xác định chủ sử dụng thực sự của bất động sản trở nên khó khăn. Do đó, cần xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai thống nhất để có thông tin về tài sản mà từng cá nhân sở hữu.

Để tìm hiểu thêm thông tin liên quan, mời quý bạn đọc cùng tham khảo bài viết: Tổng hợp 08 điểm mới tại Nghị quyết 18-NQ/TW về chính sách đất đai 

Nguồn luatminhkhue.vn